Month: Ապրիլ 2021

Прекрасная природа, свежий воздух, богатая растительность, рек, исторические крепости, высокие горы. Все это спрятано в одном из красивейших мест Армении, Тавушской области, для найди которой нужны хорошие друзья, хорошее настроение, желание.
Я ни разу не был в Иджане, когда вернулся, список моих любимых городов был добавлен. У меня появились новые друзья, и я стал больше общаться со своими уже знакомыми друзьями.
Посещение древних мест — лучший способ познакомиться с историей.
Армянский версия здесь.

Սքանչելի բնություն, մաքուր օդ, հարուստ բուսականություն, քչքչան գետակ, պատմական բերդեր, բարձր լեռներ. այս ամենը թաքնված է Հայաստանի ամենագեղեցիկ վայրերից մեկում՝ Տավուշի մարզում, որոնք բացահայտելու համար անհրաժեշտ են լավ ընկերներ և ուղեկցորդներ, բարձր տրամադրություն և ցանկություն։
Երբեք չէի եղել Իջևանում, վերադառնալուց հետո իմ սիրելի քաղաքների ցանկը համալրվել է։ Ձեռք եմ բերել նոր ընկերներ, իսկ արդեն ծանոթ ընկերներիս հետ՝ ավելի եմ կապնվել։
Այցելությունները հնաբերդերում ամենալավ միջոցն է ճանաչելու պատմությունը, հատկապես այն դեպքում, երբ ուղեկցորդների մեջ մտնում է բազմաթիվ ճամփորդությունների մասնակցած ուսուցչուհի, աշխարհագրության մասնագետ և հայրենագետ։
Առաջին օրվա մասին այստեղ։

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Ճամփորդությունները կազմում են մեր կրթահամալիրի անբաժան մասը։ Երկար ժամանակ է, ինչ ցանկանում եմ ճամփորդել և որոշեցի ճամփորդել այնպիսի վայր, որտեղ երբեք չեմ եղել՝ Իջևան։ Իջևանում շատ եմ ցանկացել լինել, և այսօր վերջապես այստեղ են։

Իսկ ինչպե՞ս է անցնում մեր օրն այստեղ։ Արդեն մեկ օր է ինչ Իջևանում ենք, բայց արդեն իսկ ունենք անմոռանալի պահերով հագեցած հիշողություններ։

Մեր օրը սկիզբ առավ Մայր դպրոցից։ Սևան չհասած տրանսպորտի հետ խնդիրներ եղան և ստիպված եղանք սպասել, որ մեկ ուրիշը գա և նրան փոխարինի։ Երբ ասացին, որ պետք է սպասենք փոխարինողին, ուրախացանք, որովհետև բացի ճամփորդության մեջ ընդգրկված վայրերից, հնարավորություն ստացանք այդ տարածքին ևս ծանոթ լինել։

Հետո հասանք Հովք գյուղ և քալարշավ իրականացրեցինք, դեպի Աղջկաբերդ, սակայն ժամանակի սղության պատճառով մեզ չհաջողվեց հասնել Աղջկաբերդ։

Քայլարշավից հետո տեղավորվեցինք հյուրատանը, նախաճաշեցինք և ուղևորվեցինք Իջևանի դենդրոպարկ։ Այնտեղ ծանոթացանք բազմաթիվ բուսատեսակների հետ, ունեցանք հետաքրքիր զրույցներ։ Հյուրատուն վերադարնալուց հետո ընթրեցինք և ուղևովեցինք մեր դասընկերոջ՝ Շուշանենց տուն։ Այնտեղ թեյեցինք և բացահայտցինք միմյանց խաղերի միջոցով։ Դրանից հետո վերաձարձանք հյուրատուն և քնեցինք։

Չեմ կարող չխոսել մեր ուցուցչի՝ ընկեր Էմանուելի մասին, ով իր հումորներով և աշխարհագրական տարբեր տեղեկություններով մեր օրը դարձրեց ավելի հագեցած։

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Hollywood — its life and times

20-րդ դարի սկզբին հարավային Կալիֆոռնիայում ծովի մոտակայքում գտնվող ինչ-որ հարթ հողում սկսում էր զարգանալ նոր քաղաք․ նրա անունը Լոս Անջելես էր՝ իսպանական հին առաքելության անուն, որն այնտեղ եղել է երկար տարիներ:
Միևնույն ժամանակ, նոր արդյունաբերություն էր ծնվում․ կինոֆիլմ։ Ամերիկայում նրանք խոսում էին «շարժանկարների» մասին, բայց դա շուտով կրճատվեց՝ դառնալով «կինոնկարներ»:
Ամերիկյան կինոարդյունաբերությունը կյանքը սկսեց Նյու Յորքում, բայց մինչև 1910 թվականը կինոարտադրողները տեղափոխվում էին Լոս Անջելես: Նյու Յորքում ամեն ինչ չափազանց թանկ էր՝ բանվորներ, հող, հարկեր: Դրանից ավելի վատ`դժվար էր ձմռանը կինոնկարներ նկարելը, քանի որ շատ ցուրտ էր:
Ընդհակառակը, Լոս Անջելեսի շրջանը լի էր առավելություններով: Կալիֆոռնիայում նրանք կարող էին ամբողջ տարվա ընթացքում ֆիլմեր նկարահանել. և ամեն ինչ ավելի էժան էր: Մասնավորապես, վաճառքի համար շատ հող կար:
Կինոնկարահանողները գտան այն, ինչ իրենց անհրաժեշտ էր Լոս Անջելեսից մի քանի մղոն հեռավորության վրա և շատ չանցած ՝ մեծ նոր ստուդիաներ էին կառուցվում Հոլիվուդ կոչվող տարածքում՝ մի փոքրիկ չոր բլուրների ստորոտում:
Ֆիլմերն արագորեն մեծ ճանաչողություն ստացան, մասնավորապես այն բանից հետո, երբ «Թոքերը» առաջին անգամ հայտնվեցին 1925 թ.-ին: Այնուամենայնիվ, կինոնկարները թանկ էին նկարահանվում, և կինոընկերություններին փող էր հարկավոր: Այդ պատճառով Հոլիվուդում արագորեն տիրեցին մեծ թվով խոշոր ընկերություններ, ինչպիսիք են MGM, 20th Century Fox, Warner Bros. և Paramount:
Այդ ժամանակից ի վեր մեծ ընկերություններն ունեցել են իրենց անկումները և նվաճումները, բայց նրանց մեծ մասը շարունակել է մնալ այնտեղ: Որոշ հին անուններ անհետացել են, բայց հայտնվել են նոր անուններ, ինչպիսիք են Walt Disney- ը և Steven Spielberg- ի Amblin ընկերությունը:
Բնականաբար, Հոլիվուդը 80 տարվա ընթացքում շատ բան է փոխել: Այսօր ամենամեծ ստուդիաները պատկանում են հսկայական միջազգային ընկերություններին: Օրինակ, News Corporation- ը, որին այժմ պատկանում է Fox- ը, ունի նաև թերթեր երեք մայրցամաքներում (ներառյալ Times of London) և արբանյակային հեռուստատեսային ցանցեր Ամերիկայում, Եվրոպայում և Ասիայում:
Միայն Fox- ի պես հսկայական ընկերություններն են, որ կարող են իրենց թույլ տալ նկարահանել այսօրվա շատ թանկ ֆիլմերը. իսկ Titanic- ի համար, որն այն ժամանակ ամենաթանկ կինոնկարն էր, Fox- ը ստիպված էր օգնություն ստանալ մեկ այլ մեծ ընկերությունից`Paramount- ից:
Ժամանակին Հոլիվուդը կարող էր ֆիլմեր նկարահանել միայն Ամերիկայի համար, այսօր դրանք նկարահանվում են ամբողջ աշխարհի համար: Գուցե նախկինում մենք այլ կերպ էինք երազում: Այսօր, մասամբ Հոլիվուդի շնորհիվ, մարդիկ ամենուր նման երազներ են տեսնում:
Այժմ մենք ապրում ենք համաշխարհային մշակույթի դարաշրջանում: Հոլիվուդը չի հորինել այս մշակույթը, բայց լավ կամ վատ, այն դարձել է դրա ամենահզոր տարրերից մեկը: Ուզենք, թե չուզենք, մենք բոլորս հիմա ապրում ենք Հոլիվուդ մոլորակում:

-Ո՞վ է Համո Սահյանը
Համո Սահյանի իրական անունը եղել է Հմայակ Սահակի Գրիգորյան, ծնվել է 1914թ-ի ապրիլի 14-ին Լոր, Հայաստանում։ Եղել է հայ սովետական բանաստեղծ։ 1905թ-ին հայկական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր։ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։ ԽՄԿԿ անդամ 1946 թվականից։

-Հետաքրքիր դեպք Սահյանի կյանքից
Համո Սահյանը զանգահարում է Սերո Խանզադյանին: Լսափողը վերցնում է Սերոյի որդին.
-Սերոն տա՞նն է…
-Չէ՛,- կտրուկ պատասխանում է որդին: Հետևում է Համոյի ստուգող հարցը.
-Ո՞վ ասաց…
-Ինքը,- լինում է պատասխանը:

-Ասույթներ Սահյանի մասին
Իմ ճանաչած բանաստեղծներից և ոչ մեկը այնքան միաձույլ չէր հայրենի հողի հետ,որքան  Համոն: …Նա ականջ է դնում հողին նույնքան ուշադիր,որքան զրուցակցին,նրան նայում է կենտրոնցած,ուժգնորեն,սիրող ու իմաստուն աչքերով,ինչպես կնայեր մոր դեմքին,աչքերին ու խոր կնճիռներին: Հայոց հողը բանաստեղծի մշտական,ամենալավ ու պաշտելի զրուցակիցն է, նրա բարձրագույն սերն ու հարստությունը… (Կայսին Կուլիև)

Համո Սահյանի պոեզիան շարունակում է սնել ընթերցողներին,ապաքինում է նրանց վիրավոր քայքայված նյարդներն ու հոգիները…  (Ռազմիկ Դավոյան)

-Համո Սահյան «Ամպրոպից հետո»
Երկինքն ավելի կապույտ է լինում,
Խոտերն ավելի կանաչ են լինում
Ամպրոպից հետո։
Ամպրոպից հետո
Ճերմակ շուշանը ավելի ճերմակ,
Կակաչն ավելի կարմիր է լինում
Եվ մեղրածաղիկն՝ ավելի դեղին։
Ամպրոպից հետո
Սարերն ավելի բարձր են երևում,
Խոր են երևում ձորերն ավելի,
Եվ տափաստաններն՝ ավելի արձակ։
Ծառերն ավելի խոնարհ են լինում
Ամպրոպից հետո,
Եվ հավքերը մեր գլխավերևում
Իրար կանչում են ավելի սրտով.
Ամպրոպից հետո
Բարի է լինում արևն ավելի,
Եվ մենք ավելի սիրով ենք իրար
Բարի լույս ասում։
Ամպրոպից հետո աշխարհը և դու
Հասկանալի եք լինում ավելի…

-«Ամպրոպից հետո» բանաստեղծություն վերլուծություն
Այստեղ դեպքերն ընթանում են ամպրոպից հետո։ Իսկ ի՞նչ է խորհրդանում ամպրոպը տվյալ ստեղծագործությունում։ Ըստ իս ամպրոպն այստեղ խորհրդանշում է մեր կյանքում տեղի ունեցով դժբախտությունները, ցավերը, տառապանքները։ Կան մարդիկ, ովքեր ցավից, տառապանքից հետո ավելի են ուժեղանում և սկսում են աշխատել, գործել այնպես, որ անցյալում մնան բոլոր անհաջողությունները։ Տառապանքից հետո ամեն փոքրիկ լավ բան ավելի գեղեցիկ և հաճելի է ընկալվում․․․
Կարծում եմ, որ ստեղծագործությունում ներկայացված են հենց այդպիսի մարդիկ, սակայն այն վերագրված է անկենդան բնությունը։ Երկինքը ամպրոպի ժամանակ մուգ է լինում, մռայլ է լինում, իսկ ամպրոպից հետո ավելի կապույտ քան երբևէ եղել է, որովհետև նա անցել է ցավի, տառապանքի միջով և պայքարել է և հիմա կյանքը ընկալում է ավելի պայծառ ու գեղեցիկ։ Նույնը կարող եմ ասել նաև խոտերի, կակաչի, սարերի, թռչունների և բանաստեղծությունում ներկայացված այլ կերպարների մասին։

Упражнение № 1
Вставьте буквы.
Приседание, превращение, приписка, приговор, преимущество, приставала, преступление, привычка, преображение, приближение, присутствие, приход, привстать, превысить, приоткрыть, пришить, приподнять; примчаться, пресмешной, прицепить.

Упражнение № 2
Вставьте буквы.
Придорожный, привязывать, приозёрный, припугнуть, привокзальный, прискакать, приморский, приклеить, пригореть, преинтересный, приподнять, прибежать, прибрежный, приплыть, прескучный, приехать, пригородный, пребыть, придворный, прикусить.

Упражнение № 3
Вставьте буквы.
Премудрый старик, приземлиться на поле, прибрежная улица, преопасный зверь, придержать дверь, оперная премьера, привокзальное кафе, прикосновение к руке, прискакать на коне, пренеприятное событие, придвинуть поближе, приседать от боли, прибить к стенке, приплыть на корабле, прескучный рассказ, прекрасный собеседник, приблизиться незаметно, плотно прижать, прикусить щеку.

Упражнение № 4
Вставьте буквы.
Русский человек продаёт особое значение слову «семья». Предать семью означает предать самого себя. И подобное предательство не прощается ни людьми, ни Богом. Если русские гости обещают прибыть минут через пять, то иностранцы ближайшие полчаса-час прибывают в недоумении: где же их носит. Преступая к работе, не преступайте закон!

Այս տարի իսպաներենից իրականացրել եմ հետաքրքիր և ուսուցողական նախագծեր։ Այսօր կներկայացնեմ ամենասիրելի նախագիծս։ Թարգմանել եմ «Հայտնիների «հեքիաթային» կյանքը» գրքից Աննա Պոլիտովսկայայի մասին պատմությունը։ Պատմությունը լրագրող Աննայի մասին է, ում մանկության տարիներին գրքերն արգելված էին, սակայն նրա սերը գրքերի հանդեպ այնքնա շատ էր, որ ծնորղներն ամեն կերպ փորձում էին նրա համար գրքեր գտնել։ Պատմության շարունակությունը կտեսնեք հետևյալ հղումով։

Թեմա 18. Բագրատունյաց Հայաստանի վերելքը 10-րդ դարի երկրորդ կեսին և 11-րդ դարի սկզբին: Անին՝ մայրաքաղաք.
ա/ Հայոց թագավորության վերելքի սկիզբը՝ Աշոտ 3-րդ Ողորմած, Սմբատ 2-րդ Տիեզերակալ
բ/ Թագավորության հզորացումը Գագիկ 1-ինի օրոք /բանավոր, էջ 94-97, նաև այլ աղբյուրներ/.
Թեմա 19. Հայոց թագավորության հռչակումը Կիլիկիայում: Լևոն 1-ին Մեծագործ.
ա/ Թագավորության հռչակումը
բ/ Լևոն Մեծագործի քաղաքականությունը /բանավոր, էջ 130-132, նաև այլ աղբյուրներ/.
Թեմա 20. Հայկական մշակույթը 10-14-րդ դարերում.
ա/ Կրթական համակարգը
բ/ Պատմագրությունը /բանավոր, էջ 147-151, նաև այլ աղբյուրներ/.

Առաջադրանք․
1. Օգտվելով տարբեր աղբյուրներից՝ պատրաստե՛ք նյութ «Անին՝ հայոց մայրաքաղաք» թեմայով։
Անի, ավերված միջնադարյան բերդաքաղաք Թուրքիայի Հանրապետությունում։Գտնվում է Կարսի նահանգում՝ Հայաստանի Հանրապետության սահմանին։Կառուցվել է Ախուրյան գետի աջ ափին, այժմ այն բնակեցված չէ։Անիի մասին առաջին հիշատակումները թվագրվում են վաղ միջնադարին՝ 5-րդ դարին՝ որպես Կամսարական իշխանական տան ամրոցներից մեկը։ Ավատատիրական հարաբերությունների սկզբնավորման շրջանում Մեծ Հայքը գտնվում էր Արշակունիների թագավորության ներքո։ Արաբական տիրապետության ընթացքում՝ 9-րդ դարի սկզբին, Հայոց իշխան Աշոտ Բագրատունի Մսակերը (790-826) Կամսարականներից գնել է Արշարունիք և Շիրակ գավառները՝ Անի ամրոցով։Զարգացած միջնադարում՝ 961-1045 թվականներին, Անին Բագրատունիների թագավորության մայրաքաղաքն էր։  13-րդ դարի պատմիչ Սիբթ իբն ալ-Ջաուզին հայտնում է, որ նախքան սելջուկների կողմիցՀայաստանի գրավումը (Մանազկերտի ճակատամարտ), հայոց մայրաքաղաքի բնակչությունը հասնում էր մեկ միլիոն մարդու, որոնց մի մասը սպանվում է, իսկ կենդանի մնացածները գերի են վերցվում։ Ավելի ուշ շրջանում, կապված Վրաց թագավորության զորեղացման հետ, Արևելյան Հայաստանում ստեղծվում է Զաքարյան իշխանապետությունը, որի կենտրոնը նորից դառնում է Անին։Անին հայտնի է որպես «հազար ու մի եկեղեցիների քաղաք», որոնցից առավել հայտնի էր կաթողիկոսանիստ Մայր տաճարը։ Միջնադարում այստեղով էին անցնում բազմաթիվ առևտրական ճանապարհներ։ Քաղաքում կային բազմաթիվ պալատներ ու հասարակական կառույցներ։ Անին շրջապատված էր երկշերտ՝ Աշոտաշեն ու Սմբատաշենպարիսպներով, իսկ քաղաքի կենտրոնում գտնվում էր միջնաբերդը։ Հայկական աղբյուրների համաձայն՝ Անին ունեցել է 100-200 հազար բնակիչ։ Անի մայրաքաղաքը վերածվել է ավերակների հզոր երկրաշարժի պատճառով 1319թ :

2. Ներկայացրե՛ք Լևոն 1-ին արքայի ներքին և արտաքին քաղաքականությունը։
Լևոն II արքայի կարևոր ձեռքբերումներից մեկը Լամբրոն անառիկ բերդի գրավումն էր: 1202 թ. նա Հեթումին հրավիրում է Տարսոն և բանտարկում: Դրանից հետո Լևոնը, առանց կռվի գրավելով բերդը, միացնում է արքունիքին: Լևոնը մեծ ուշադրություն էր դարձնում առևտրի զարգացմանը: Վերաշինվեցին ու բարեկարգվեցին Այաս ու Կոռիկոս նավահանգիստները: Կառուցվեց ոչ միայն ռազմական, այլև առևտրական նավատորմ: Լևոնի կարևոր խնդիրներից էր Անտիոքի գահաժառանգության մղվող պայքարն էր: 1216 թ. Լևոնը գրավեց Անտիոքը և իշխանությունը հանձնեց իր եղբոր աղջիկ Ալիսի և Անտիոքի իշխանի որդի Ռուբեն-Ռայմոնդին, որին հռչակվել էր նաև Կիլիկիայի թագաժառանգ, բայց Լևոնը հիյասթափվեց և փոխեց որոշումը և Կիլիկիայի թագաժառանգ նշանակեց իր մանկահասակ դուստր Զաբելին:

3. Ներկայացրե՛ք 10-14-րդ դարերի նշանավոր համալսարանները․
1. Նարեկի վարդապետարան (Գրիգոր Նարեկացի)
2. Նոր Գետիկի վարդապետարան (Մխիթար Գոշ)
3. Գլաձորի համալսարան (Եսայի Մչեցի)
4. Տաթևի համալսարան (Գրիգոր Տաթևացի, Հովհան Որոտնեցի)
5. Սսի համալսարան (Ներսես Լամբրոնացի)
6. Անիի վարդապետարան (Հովհաննես Իմաստասեր)
7. Սկևռա (Ներսես Լամբրոնացի)

Թեմա 16. Հայաստանի Բագրատունյաց թագավորությունը.
ա/ Հայաստանի անկախության վերականգնումը: Աշոտ 1-ին /բանավոր, էջ 84-88, նաև այլ աղբյուրներ/.
Թեմա 17. Պայքար պետականության պահպանման համար.
ա/ Սմբատ 1-ին
բ/ Աշոտ 2-րդ Երկաթ /բանավոր, էջ 89-93, նաև այլ աղբյուրներ/.

Առաջադրանք․
1. Ներկայացրե՛ք Հայոց թագավորության վերականգնման ներքին և արտաքին նախադրյալները։
Ներքին նախադրյալներն էին հայերի միասնական լինելը երկրի անկախության համար։ Արտաքին նախադրյալներն այն էին, որ Արաբական խալիֆայությունը թուլացել էր, իսկ Բյուզանդիան այսպես ասած օգնում էր Հայաստանին անկախության հարցում, քանի որ Բյուզանդիայի կայսրը Վասիլ(Բարսեղ) I-ն էր։

2. Ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեց Սմբատ 1-ինը երկրի կենտրոնացման ուղղությամբ:
892 թ. Սմբատը գրավեց Հայաստանում արաբների վերջին հենակետը՝ Դվինը, ձերբակալեց արաբ ամիրաներին և շղթայակապ ուղարկեց Կոստանդնուպոլիս։ Սմբատն ավարտեց հայկական հողերի միավորման գործը, թագավորությանը միացրեց Տայք, Տարոն, Աղձնիք, Բարձր Հայք նահանգները, Գու­գարքի Ջավախք գավառը։ Ըստ պատմիչ Հովհաննես կաթողիկոս Դրասխանակերտցու՝ Սմբատի օրոք Հայաստանի սահմաններն արևելքում հասան Ատրպատական, արևմուտքում՝ Եփրատ, հյուսիսում՝ Վրաստան, հարավում՝ Տավրոսի լեռները։

3. Փորձե՛ք բնութագրել Աշոտ 2-րդ Երկաթին .
Աշոտը շատ քաջ զորավար էր, և այդ պատճառով ժողովուրդը նրան կոչեց Երկաթ։ Աշոտ II Երկաթն իր գահակալության մեծ մասն անցկացրեց պատերազմներում, սակայն կարողացավ իրականացնել նաև որոշակի շինարարական աշխատանք։